Fotowoltaika to najpowszechniejsza z technologii OZE. Mimo że z uwagi na rosnące ceny energii i dotacje okres zwrotu z inwestycji jest coraz krótszy, często szukamy jeszcze większych oszczędności, nawet rozważając samodzielny montaż paneli fotowoltaicznych. Dlaczego jest to mocno ryzykowne i montaż modułów lepiej powierzyć specjalistom z odpowiednimi uprawnieniami?
Samodzielny montaż paneli fotowoltaicznych – co warto o nim wiedzieć?
Instalację paneli fotowoltaicznych możemy podzielić na dwie części – montaż i kalibrację. Przez montaż modułów słonecznych rozumiemy ich rozłożenie i podłączenie zgodnie z instrukcją producenta. Prosta wydaje się zwłaszcza instalacja naziemna na specjalnych stelażach, która nie wymaga pracy na wysokości.
Natomiast niezależnie od miejsca montażu (dach, ściana, stelaż), potrzebujemy paneli PV, systemu mocującego, kabli, inwertera i narzędzi (najczęściej wystarczą drabina, wiertarka i śruby). To elementy, które możemy nabyć osobno lub kupić w całych zestawach, wraz z instrukcją, jak stworzyć przydomową elektrownię słoneczną. Przykładowa instrukcja krok po kroku wygląda następująco:
- Przymocowanie konstrukcji nośnej do dachu (jeśli to najpopularniejsza instalacja na dachu budynku).
- Przytwierdzenie paneli PV do konstrukcji i połączenie ich ze sobą (najczęściej połączenie szeregowe; rzadziej z mikroinwerterami).
- Instalacja falownika na ścianie (ewentualnie połączenie mikroinwerterów, jeśli wybraliśmy takie rozwiązanie).
- Połączenie paneli z falownikiem kablem DC.
- Połączenie paneli PV ze skrzynką bezpieczników kablem AC.
Oczywiście o każdym z kolejnych etapów w instrukcjach montażu znajdziemy dokładniejsze wskazówki i ich szczegółowy opis. Powyższe kroki są jednak kolejnymi etapami, które w pracy realizuje również profesjonalny monter paneli fotowoltaicznych.
Jednak zestaw do samodzielnego montażu paneli fotowoltaicznych i wiedza z zakresu ich podłączenia nie przyniosą oczekiwanego rezultatu, jeśli nie mamy doświadczenia w pracy przy panelach słonecznych. Kluczowa dla wydajnej instalacji jest ekspozycja paneli w odpowiednim kierunku (najlepiej na południe, południowy zachód lub południowy wschód) oraz ich pochylenie względem słońca (optymalnie 35-38 stopni). Poza tym dla efektywnej pracy trzeba wyeliminować miejsca często zacienione. Musimy się także upewnić, że panele są wystarczająco wentylowane. Tutaj profesjonalny monter fotowoltaiki będzie więc nieocenionym wsparciem.
Jakie uprawnienia są wymagane do montażu paneli fotowoltaicznych?
Zgodnie z prawem możemy samodzielnie instalować panele fotowoltaiczne na swój własny użytek. Nie jest nam do tego potrzebny certyfikat dla instalatorów systemów fotowoltaicznych wydawany przez Urząd Dozoru Technicznego. To natomiast ważny dokument, jeśli zatrudniamy zewnętrzne firmy montujące panele fotowoltaiczne.
Przy samodzielnym montażu należy pamiętać, aby poinformować o tym fakcie lokalnego dostawcę energii. Co jednak ważniejsze, o ile nie potrzebujemy certyfikatu UDT, instalacja PV musi być zaprojektowana przez osobę z uprawnieniami budowlanymi do projektowania, która ma specjalizację z instalacji w zakresie sieci, urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych.
Musi ją wykonać osoba z odpowiednimi uprawnieniami elektrycznymi, co zostanie zweryfikowane przez pracownika dostawcy energii. Sprawdzi on to w momencie odbioru i przyłączenia mikroinstalacji do sieci energetycznej, kiedy będzie montował specjalny licznik dwustronny.
Dlaczego warto zlecić montaż paneli specjalistom?
Jeśli mamy odpowiednie uprawnienia specjalne, możemy osobiście montować panele fotowoltaiczne, co przyniesie nam ok. 20-30 proc. oszczędności. Jednak w dalszym ciągu dla bezpieczeństwa, wygody, a w dłuższej perspektywie czasu również oszczędności, lepiej postawić na profesjonalnych monterów. Wiedzą oni, jak zamontować panele fotowoltaiczne i mają w tym duże doświadczenie.
Profesjonalna firma zatrudnia monterów z odpowiednimi uprawnieniami specjalnymi, wiedzą teoretyczną i praktyką przy instalacjach dla gospodarstw domowych, rolnych i przedsiębiorstw. Dzięki temu zwrócą oni uwagę na zacienienie terenu i szerokość geograficzną, dobiorą też optymalne miejsce dla ekspozycji paneli fotowoltaicznych względem stron światła i kąta nachylenia.
Musimy też pamiętać, że przygotowanie instalacji PV to nie wszystko. Dodatkowo należy przygotować odpowiednie dokumenty do zakładu energetycznego, czyli zgłosić mikroinstalację do sieci.
Na tej płaszczyźnie specjaliści od instalacji fotowoltaicznych również oferują swoją pomoc. Podobnie jak przy ubieganiu się konsumenta o dodatkowe środki na taką inwestycję, czyli kredyty, pożyczki, dotacje czy dofinansowanie do fotowoltaiki.
Wybór kompleksowej usługi, mimo wyższych kosztów montażu, niesie w sobie same korzyści. To gwarancja, że moc instalacji fotowoltaicznej będzie dobrana optymalnie do potrzeb i wymagań gospodarstwa czy firmy. Pozwoli to zaoszczędzić na jej przewymiarowaniu (wyższe koszty zakupu) czy niedoszacowaniu (wyższe rachunki za prąd). Dzięki temu otrzymujemy gwarancję stworzenia instalacji opartej o sprawdzone podzespoły z certyfikatami i długą gwarancją, która da najkrótszy możliwy okres zwrotu.
Oszczędności, które możemy uzyskać przy samodzielnym montażu paneli fotowoltaicznych, są więc tylko pozorne. W rzeczywistości oszczędność na montażu w dłuższej perspektywie czasu najprawdopodobniej przyniesie straty. Dużo większe zyski zapewni odpowiednie dobranie mocy instalacji, oparcie jej o najlepsze podzespoły z wieloletnią gwarancją i optymalne usytuowanie paneli względem słońca. Oszczędności będą jeszcze większe, kiedy firma specjalizująca się w instalacjach PV pomoże przy dotacjach i dofinansowaniu.